Każdego dnia mnożą się kolejne statystyki informujące o rekordowym wzroście stawek za przewozy drogowe. Sytuacja ta dotyczy nie tylko naszego kraju, ale całej Europy. Jednocześnie coraz więcej firm transportowych skarży się na kryzys w branży. Co wyjaśnia tą skomplikowaną sytuację?
Stan branży transportowej w Niemczech
Niemieckie Federalne Biuro Statystyczne opublikowało wyliczenia dotyczące stawek transportowych w 2022 roku. Zgodnie z raportem wzrost w 2022 roku wynosił 13,4% w porównaniu z rokiem wcześniejszym- 2021. Kumulacja tego zjawiska nastąpiła w czwartym kwartale 2022 roku. Był to moment rekordowych wzrostów stawek, o średnio 15,5%, w porównaniu z analogicznym okresem w 2021 roku. Niemieckie statystyki z tego zakresu tworzone są od 16 lat. Przez cały ten okres kraj nie miał do czynienia z tak dużym wzrostem stawek w sektorze transportowym. Podwyżki te nawet kilkukrotnie przewyższyły wszelkie dotychczasowe wzrosty.
Polski raport o kondycji firm transportowych
Sytuacja ta rodzi nadzieję, że wspomniane podwyżki pokrywają rosnące koszty przewoźników i właśnie z tego wynikają. Okazuje się jednak, że koszty firm transportowych rosną w jeszcze szybszym i bardziej dynamicznym tempie przez co zyski przedsiębiorców stale spadają. Polskie raporty przygotowywane m.in. przez Polski Instytut Transportu Drogowego oraz Grupę Inelo wykazują, że około 60% firm transportowych boryka się ze wzrostem kosztów na poziomie 26-50%. To znacznie więcej niż podwyżki, którymi obciążono klientów przewoźników.
Dodatkowo, według danych raportu PITD oraz Inelo aż 98% firm transportowych odnotowało w ubiegłym roku wzrost kosztów prowadzenia działalności. Przy tym wszystkim, trzeci kwartał 2022 roku to gwałtowny spadek zamówień i zapytań od klientów na transport. Tendencja ta utrzymała się również w ostatnim kwartale roku.
Wszystko to spowodowało, że przewoźnicy zmuszeni byli do poszukiwania oszczędności. Odbywało się to m.in. poprzez renegocjację kontraktów na przewozy czy też podnoszenie stawek. Jednocześnie unikano zwolnień, większość przedsiębiorców starała się utrzymać dotychczasowy poziom zatrudnienia. Jest to postępowanie podyktowane oczekiwaniem na lepszy czas w branży. Ponowne ściągnięcie raz zwolnionych kierowców może być bardzo trudne, a osoby z uprawnieniami są bardzo cenne na rynku pracy. Widać to też wyraźnie w omawianym raporcie, gdzie aż 70% firm przyznało, że borykają się z problemem znalezienia odpowiedniej ilości kierowców.
Przyczyny trudności firm transportowych
Jednak co doprowadziło do tak trudnej sytuacji przewoźników i całej branży transportowej? W bardzo dużej mierze winić można inflację i ogólną sytuację na rynku paliw. Oba te czynniki doprowadziły do tego, że średnia cena oleju napędowego w 2022 roku była wyższa aż o 34% w porównaniu z rokiem 2021. Rekordy osiągały również ceny nowych ciężarówek.
Warto zajrzeć do tekstu źródłowego raportu Polskiego Instytutu Transportu Drogowego oraz Grupy Inelo aby przyjrzeć się też innym statystykom i zestawieniom. Cały raport dostępny jest tutaj. Znajdziemy tam m.in. dokładną analizę liczby wjazdów oraz czasu pobytu w poszczególnych krajach. Jej sporządzenie było możliwe dzięki dostępowi do systemów 4Trans i GBox. Dzięki raportowi można także zapoznać się z dokładnym wykazem przejechanych kilometrów przez każdy pojazd zarejestrowany w systemie w okresie od pierwszego do trzeciego kwartału 2022 roku. Wykorzystano także informacje z giełdy ładunków Trans.eu i dzięki zastosowaniu narzędzia Metrix stworzono zestawienie popytu oraz podaży na najpopularniejszych relacjach, obsługiwanych przez polskich przewoźników. Nie zabrakło także obszernych komentarzy ekspertów z branży transportowo-logistycznej.
Podsumowując, stawki przewoźników istotnie wzrosły, jednak podwyżki te nie pokryły w całości rosnących kosztów z jakimi borykają się firmy transportowe. A z trudną sytuacją borykają się nie tylko polscy przewoźnicy
